Πώς ένας Οικολόγος υπουργός σκότωσε τα "πράσινα" ΣΔΙΤ

Την στιγμή που ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στριφογύριζε αμήχανα στην καρέκλα του ενώπιος ενωπίω του πρώην πλανητάρχη Bill Clinton, οι φάκελοι μεγάλων έργων ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου – Ιδιωτικού Τομέα) εξακολουθούσαν να συσσωρεύουν σκόνη, παραμένοντας καταχωνιασμένοι σε συρτάρια κρατικών υπηρεσιών. Εν προκειμένω, ο λόγος για τις σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων που σχεδιάζονται σε όλη την Ελλάδα και για τις οποίες έχουν επιλεγεί τα σχήματα που θα τις κατασκευάσουν και θα τις διαχειριστούν. Ωστόσο, το "κλειδί” για τα περισσότερα από τα έργα ΣΔΙΤ στα απορρίμματα φαίνεται ότι κρατάει σφιχτά ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης. Ο πρόσφατα εκλεγείς βουλευτής και ιδρυτικό μέλος του κινήματος των Οικολόγων Πρασίνων δημιούργησε κατά το πρώτο επτάμηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το νέο εθνικό σχεδιασμό (ΕΣΔΑ) που ορίζει πώς η Ελλάδα θα διαχειρίζεται τα απορρίμματά της με ορίζοντα το 2020. Ωστόσο, η εσπευσμένη θεσμοθέτησή του, καθιστά τον σχεδιασμό αυτό ουσιαστικά άκυρο. Η αιτία; Δεν συνοδεύεται από Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), λείπουν δεκάδες αποφάσεις, εφαρμοστικοί εγκύκλιοι, τροποποιήσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας, εξουσιοδοτικές διατάξεις, ενσωμάτωση οδηγιών, ενώ η Βουλή δεν έχει εγκρίνει σειρά προαπαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων (σελ.76-85 ΕΣΔΑ). Ο σχεδιασμός, δηλαδή, Τσιρώνη στερείται νομικής βάσης, είναι πρακτικά ανεφάρμοστος και ως απώτερη συνέπεια σημαντικές επενδύσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας και να απενεργοποιήσουν τη βραδυφλεγή βόμβα των σκουπιδιών, παραμένουν "παγωμένες". Τα ΣΔΙΤ... Τι συμβαίνει όμως, με τα έργα ΣΔΙΤ, ανά την Ελλάδα, που "κουμπώνουν” στον εθνικό σχεδιασμό του οικολόγου αναπληρωτή υπουργού; Για το πιο ώριμο από αυτά, προϋπολογισμού 160 εκατ. ευρώ, στην Πελοπόννησο το Ελεγκτικό Συνέδριο -διενεργεί έλεγχο νομιμότητας- αναζήτησε, αρχικά, απαντήσεις μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου για το εάν: - οι στόχοι του νέου εθνικού σχεδιασμού επηρεάζουν το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης - η σύμβαση προκρίνεται ως συμφέρουσα για την Περιφέρεια Στα ερωτήματα αυτά κλήθηκε να απαντήσει- μέσω σχεδίου απάντησης που του υπέβαλε η Γενική Γραμματέας του υπ.Περιβάλλοντος- ο υπηρεσιακός αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Μουσουρούλης. Ωστόσο, ο τελευταίος, σύμφωνα με πληροφορίες, επέστρεψε ανυπόγραφο το σχέδιο απάντησης, λόγω της νομικής επισφάλειας του ΕΣΔΑ, αλλά και επειδή σημειωνόταν στο έγγραφο ότι το υπουργείο είναι αναρμόδιο να απαντήσει για το εάν η σύμβαση του έργου είναι συμφέρουσα... Να σημειωθεί ότι ο Γιάννης Τσιρώνης φαίνεται ότι... αμέλησε να παράσχει τις απαιτούμενες απαντήσεις προς το Ελεγκτικό Συνέδριο παρότι αυτές ζητήθηκαν προτού σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση. Εν τέλει, το Ελεγκτικό Συνέδριο ανέβαλε την οριστική κρίση του για το έργο προκειμένου το υπουργείο Περιβάλλοντος να απαντήσει, μέχρι την Παρασκευή, στα παραπάνω ερωτήματα. Βέβαια, όπως αναφέρουν πηγές, το Ελεγκτικό Συνέδριο ερωτά για το εάν το έργο είναι συμβατό με έναν σχεδιασμό άκυρο επί της ουσίας με αποτέλεσμα η κατάσταση να φαίνεται ότι περιπλέκεται. Και αυτό επειδή για να αποκτήσει νομική υπόσταση ο σχεδιασμός Τσιρώνη, θα πρέπει να περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος εως ότου να καταρτιστεί η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να θεσπιστεί το "πακέτο” των προαπαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων. ...Και η κοινοτική οδηγία Παρόλα αυτά, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, η Πελοπόννησος είναι η μοναδική περιφέρεια, σε όλη την Ελλάδα, που διαθέτει (περιφερειακό) σχεδιασμό εναρμονισμένο με την κοινοτική οδηγία 98/2008 (πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, άλλου είδους ανάκτηση, διάθεση). Η εναρμόνιση περιφερειακού σχεδιασμού με την κοινοτική οδηγία είναι προαπαιτούμενο ώστε ένα έργο, εν προκειμένω, το ΣΔΙΤ της Πελοποννήσου, να λάβει κοινοτική χρηματοδότηση. Με άλλα λόγια, για την περίπτωση του έργου Πελοποννήσου δεν απαιτείται "συμβατότητα” με τον ανίσχυρο και αβάσιμο νομικά σχεδιασμό Γ. Τσιρώνη. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση το έργο θα μπορούσε να συμβασιοποιηθεί, αφού ανήκει στον μοναδικό στην Ελλάδα περιφερειακό σχεδιασμό που είναι εγκεκριμένος με την οδηγία 98/2008. Αναμφισβήτητα, τον τελικό λόγο θα έχει το Ελεγκτικό Συνέδριο που θα κληθεί να κρίνει οριστικά το έργο. Αλλά, όπως αναφέρουν παράγοντες που γνωρίζουν, η πλήρης συμμόρφωση του συγκεκριμένου ΣΔΙΤ με την κοινοτική οδηγία, καθιστά την επένδυση "μπετόν αρμέ” από νομοτεχνικής πλευράς παρά τις "τρικλοποδιές” που φαίνεται να βάζει ο Γιάννης Τσιρώνης. Στο πλαίσιο αυτό, προβληματισμός υπάρχει για τα υπόλοιπα προχωρημένα έργα ΣΔΙΤ, όπως αυτό της Ηπείρου, προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ. Η περιφέρεια Ηπείρου έχει ζητήσει, εδώ και μήνες, από το υπουργείο Περιβάλλοντος να εγκρίνει ότι ο σχεδιασμός που έχει καταρτίσει είναι εναρμονισμένος με τις επιταγές της οδηγίας 2008/98. Ωστόσο, το αρμόδιο υπουργείο την έχει θέσει, επ' αόριστον, σε στάση αναμονής με το σκεπτικό ότι η...φιλοσοφία έχει αλλάξει, δηλαδή ο κάθε δήμος θα πρέπει να καταρτίζει το δικό του σχέδιο διαχείρισης.. Αυτό, βέβαια, για ορισμένους, συνιστά παράβαση καθήκοντος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει τα ΣΔΙΤ Όλα αυτά όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στα έργα που χρηματοδοτούνται μέσω του εργαλείου ΣΔΙΤ. Δεν είναι τυχαίο ότι την περασμένη εβδομάδα η Ingeborg Grassle, επικεφαλής της ομάδας των οκτώ Ευρωβουλευτών που επιθεώρησαν συνολικά επτά σημαντικά έργα, ανέφερε ότι το σύστημα ηλεκτρονικού εισιτηρίου δεν αντιμετωπίζει προβλήματα, αποτελώντας πρότυπο έργο χρηματοδότησης. Εξάλλου, ήδη το υπουργείο Οικονομίας, που φαίνεται να μην συμμερίζεται σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις Τσιρώνη, ενέκρινε τον Ιούνιο το ΣΔΙΤ Δυτικής Μακεδονίας (ύψους 50 εκατ. ευρώ). Πηγή: capital.gr