Νέος γύρος αγωνίας για τη ρευστότητα στις τράπεζες

Με τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης – δανειστών να συνεχίζονται έχοντας να καλύψουν ακόμη μεγάλο κενό σε χρόνο που μετρά αντίστροφα και μάλιστα υπό τους «πυροβολισμούς» στελεχών της κυβερνώσας παράταξης που «αναγγέλλουν» έως πιστωτικό γεγονός σε δεκαπέντε ημέρες, οι τράπεζες μπαίνουν από σήμερα σε μία νέα φάση αγωνίας. Το σκηνικό που διαμορφώνεται είναι αντίστοιχο, αλλά πολύ πιο επικίνδυνο από εκείνο που προηγήθηκε της συμφωνίας της 20ης Φεβρουαρίου με την οποία η Ελλάδα είχε λάβει τετράμηνη παράταση του προηγούμενου προγράμματος με προϋπόθεση την αξιολόγησή του στα τέλη Απριλίου 2015. Λίγες μέρες νωρίτερα από το κρίσιμο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου και συγκεκριμένα στις 4/2, η ΕΚΤ είχε ανακοινώσει ότι από τις 11 Φεβρουαρίου θα έπαυε να κάνει αποδεκτά τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα για να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες (waiver), με το αιτιολογικό ότι δεν διαφαινόταν ολοκλήρωση του ελέγχου του προγράμματος. Σήμερα, με το τότε αιτιολογικό της ΕΚΤ να έχει επιβεβαιωθεί, αντίστοιχος μοχλός πίεσης είναι η αύξηση του haircut στα ενέχυρα των τραπεζών, μετά μάλιστα την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας και από τους τρεις διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Η προοπτική αυτή, αν και «αντιπαραβάλλεται» με τη δυνατότητα χρηματοδοτικών διευκολύνσεων για την Ελλάδα σε περίπτωση που υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές, δεν απαλύνει στο ελάχιστο τις ανησυχίες για τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Και αυτό διότι το τοπίο της ρευστότητας έχει αλλάξει άρδην από τον Φεβρουάριο και μετά όταν η ΕΚΤ πραγματοποίησε την πρώτη «απειλή» της. Σύμφωνα με τις τότε εκτιμήσεις των τραπεζιτών, η άρση του waiver από την ΕΚΤ είχε αποστερήσει τις τράπεζες από ρευστότητα 50 δισ. ευρώ, αναγκάζοντάς τις να προσφύγουν στον Μηχανισμό Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας με «εγγυήτρια» την Τράπεζα της Ελλάδος. Η πρώτη προσφυγή στον ELA πραγματοποιήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου με όριο ρευστότητας τα 59,5 δισ. ευρώ. Μέχρι τα τέλη Απριλίου, η ΕΚΤ είχε παρέμβει δώδεκα φορές για την αύξηση του ορίου ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες, ανεβάζοντας το πλαφόν του ELA στα 76,9 δισ. ευρώ (29/4/2015). Αναλυτικά οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ με τις οποίες η παρεχόμενη ρευστότητα στις τράπεζες αυξήθηκε κατά 17,4 δισ. ευρώ σε ένα δίμηνο είχαν ως εξής: 59,5 δισ. ευρώ (5/2), 65 δισ. ευρώ (12/2), 68,3 δισ. ευρώ (18/2), 69,4 δισ. ευρώ (12/3), 69,8 δισ. ευρώ (18/3), 71 δισ. ευρώ (25/3), 71,7 δισ. ευρώ (1/4), 73,2 δισ. ευρώ (9/4), 74 δισ. ευρώ (14/4), 75,5 δισ. ευρώ (22/4), 76,9 δισ. ευρώ (29/4).Συνολικά η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από το ευρωσύστημα διαμορφώνεται στην παρούσα φάση στα 113 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα που ο ELA καλείται να καλύψει τις εκροές καταθέσεων από τις τράπεζες, η δυστοκία στην επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές αλλά και δηλώσεις που πυροδοτούν ρήξη και πιστωτικό γεγονός καλλιεργούν το κλίμα για περαιτέρω εκροές. Μόνο που τώρα, το τραπεζικό σύστημα δεν έχει πλέον άλλο «λίπος» για να χάσει, αφού οι καταθέσεις αγγίζουν τον δομικό πυρήνα της ρευστότητας. Ειδικότερα: Από τον περασμένο Δεκέμβριο (173,220 δισ. ευρώ) μέχρι και τον Μάρτιο (149,035 δισ. ευρώ), το σύνολο των καταθέσεων των τραπεζών έχει μειωθεί κατά 24,185 δισ. ευρώ. Στο ίδιο διάστημα οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 21,730 δισ. ευρώ (από 160,285 στα 138,555 δισ. ευρώ). Λαμβανομένων υπόψη μόνο των καταθέσεων σε ευρώ, η μείωση ανέρχεται στα 20,426 δισ. ευρώ, από 151,479 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο σε 131,053 δισ. ευρώ τον Μάρτιο. Μεμονωμένα τα νοικοκυριά «τράβηξαν» καταθέσεις 16,325 δισ. ευρώ (από 134,238 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο στα 117,913 δισ. ευρώ τον Μάρτιο. Η μεγάλη μείωση συνέβη στις καταθέσεις προθεσμίας (- 14,384 δισ. ευρώ) που από τα 81,460 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου υποχώρησαν στα 67,076 δισ. ευρώ τον Μάρτιο. Πηγή:www.capital.gr