Αντιδράσεις για το διαχωρισμό ξένων – ημεδαπών επενδυτών

Έντονος προβληματισμός και αντιδράσεις που ενδέχεται να μετουσιωθούν στη λήψη μέτρων προστασίας διατυπώνονται από στελέχη και φορείς της κεφαλαιαγοράς, θεσμικά κεφάλαια αλλά και επενδυτικούς ομίλους για τον διαφαινόμενο διαχωρισμό των επενδυτών σε "ξένους" και "ημεδαπούς" στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Οι περιορισμοί που εξετάζουν, εκτός απροόπτου, να επιβάλουν οι ευρωπαϊκές αρχές, και όχι μόνον, λόγω της ανησυχίας ότι υπάρχει ο κίνδυνος σημαντικών εκροών κεφαλαίων που θα πλήξουν την ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εάν το Χρηματιστήριο επαναλειτουργήσει χωρίς περιορισμούς, πέραν των capital controls, έχουν θορυβήσει το σύνολο της αγοράς. Η νέα πρόταση που έχει υποβληθεί από την ελληνική πλευρά προς την ΕΚΤ για το πλαίσιο επαναλειτουργίας της αγοράς προβλέπει περιοριστικά μέτρα, ωστόσο μένει να αποδειχθεί η έκταση και η διάρκειά τους. Τα σενάρια που έχουν δημοσιοποιηθεί δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, ωστόσο πηγές της αγοράς εξέφραζαν την εκτίμηση ότι η επιβολή περιορισμών στους Έλληνες επενδυτές, πόσο μάλλον στους ξένους θεσμικούς, μπορεί να οδηγήσει στη λήψη νομικών μέτρων από όσες πλευρές θεωρούν πως δεν τηρούνται οι κανόνες ισότιμης μεταχείρισης έναντι άλλων συμμετεχόντων. Ήδη πολλές από τις διατάξεις της ΠΝΠ που αφορά το Χρηματιστήριο έχουν μπει στο μικροσκόπιο νομικών. "Τα ομόλογα και οι μετοχές δεν είναι καταθέσεις για να υπόκεινται σε περιορισμούς", αναφέρει επικεφαλής μεγάλης ιδιωτικής χρηματιστηριακής εταιρείας που συνεργάζεται στενά τα τελευταία χρόνια με θεσμικά κεφάλαια του εξωτερικού. Η επέκταση των capital controls στην εγχώρια κεφαλαιαγορά αναμένεται να είναι αυστηρότερη για τους ημεδαπούς επενδυτές. Ενώ δηλαδή, όπως όλα δείχνουν, δεν θα υφίσταται "εμπάρκο" στην κίνηση των κεφαλαίων των ξένων επενδυτών, οι Έλληνες επενδυτές θα μπορούν να πραγματοποιήσουν αγορές μόνο αν καταθέσουν νέα χρήματα ή να χρησιμοποιήσουν τα υφιστάμενα πιστωτικά υπόλοιπα των κωδικών τους, ή το προϊόν από πώληση μετοχών. Στην περίπτωση αυτή ο διαχωρισμός σε "παλιό" και "νέο" χρήμα θα απαιτήσει προετοιμασία από τις ΑΧΕΠΕΥ και τα τραπεζικά ιδρύματα, κάτι που μπορεί να καθυστερήσει για μικρό ακόμη χρόνο το άνοιγμα της αγοράς που οδεύει προς ένα μήνα αργίας. Αν η αγορά καθυστερήσει περαιτέρω να επαναλειτουργήσει, κινδυνεύει να χάσει τα διεθνή χαρακτηριστικά της και να απομονωθεί σε ειδική κατηγορία (standalone market) από τους ξένους οίκους αξιολόγησης, ουσιαστικά εκτός κατηγοριοποίησης, μαζί με χώρες όπως η Μποτσουάνα, η Τζαμάικα και η Ζιμπάμπουε που βρίσκονται στη συγκεκριμένη κατηγορία από τους διεθνούς οίκους. Το καταστροφικό αυτό σενάριο θα σηματοδοτήσει την άτακτη φυγή πολλών funds που εκ καταστατικού δε μπορούν να έχουν θέσεις σε standalone αγορές. Πάντως, φορείς όπως ο ΣΜΕΧΑ έχουν εκφράσει τις διαφωνίες τους για το διαχωρισμό αυτό, υποστηρίζοντας πως "οποιοσδήποτε περιορισμός, είτε στους όρους είτε στον χρόνο επανεκκίνησης των συναλλαγών, θα πληγώσει την αγορά και θα έχει ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες, βραχυπρόθεσμα στο Χρηματιστήριο, αλλά και μακροπρόθεσμα. Επιπλέον αν τεθούν περιορισμοί στην διακίνηση κεφαλαίων θα απειλήσουν και την ομαλή λειτουργία της αγοράς ως μηχανισμού διαμόρφωσης "δίκαιων" τιμών και άντλησης κεφαλαίων με στόχο την στήριξη της ανάκαμψης των επιχειρήσεων. Ήδη οι επιπτώσεις από το κλείσιμο της αγοράς είναι σημαντικές. Τα κρατικά ταμεία χάνουν έσοδα από τη φορολόγηση των συναλλαγών, ο όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών θα εμφανίσει μια "μαύρη τρύπα" στο τρίτο τρίμηνο, οι ΑΧΕΠΕΥ υφίστανται σοβαρές απώλειες και καλούνται να περιορίσουν τις ζημιές από το πρωτοφανές να παραμένει το χρηματιστήριο μιας χώρας-μέλους της Ε.Ε κλειστό για περίπου ένα μήνα εν καιρώ ειρήνης...