Αυστηρή η ΕΚΤ, πανέτοιμες οι ελληνικές τράπεζες

Μια πιο συντηρητική προσέγγιση, σε σύγκριση με αυτή των ελληνικών τραπεζών, αναμένεται να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή  (EBA) στον τρόπο με τον οποίο “ταξινομεί” τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τις χορηγήσεις που βρίσκονται σε καθυστέρηση και τα αναδιαρθρωμένα δάνεια, στο ευρύτερο πλαίσιο της αξιολόγησης της ποιότητας του ενεργητικού (AQR) που βρίσκεται σε εξέλιξη. 

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ξένων οίκων, το γεγονός αυτό δεν αποκλείεται να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των προβλέψεων από πλευράς ελληνικών τραπεζών – παρά το ήδη υψηλό 16% επί του συνόλου των χορηγήσεων -έτσι ώστε να καλυφθεί το κενό που υφίσταται μεταξύ των “κόκκινων” δανείων και του συνόλου των προβληματικών χορηγήσεων. Παρ΄ όλα αυτά, η κεφαλαιακή ενίσχυση των εγχώριων πιστωτικών ομίλων μέσω της άντλησης 8,3 δισ. ευρώ από την αγορά τους καθιστά, σύμφωνα με τους ίδιους αναλυτές, κεφαλαιακά επαρκείς για να “αφομοιώσουν” κάθε πιθανό αποτέλεσμα.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, περίπου στο 30% στο τέλος του 2013, ενώ αναμένεται να κινηθεί ελαφρώς υψηλότερα στο α΄ τρίμηνο του 2014 και να κορυφωθεί, βάσει των εκτιμήσεων, περί τα τέλη του έτους. Στα εν λόγω στοιχεία, ωστόσο, δεν συμπεριλαμβάνεται το σύνολο της “προβληματικής” έκθεσης των τραπεζών.

Σε άλλες χώρες της Ευρώπης, οι τράπεζες έχουν υποχρεωθεί να εγγράψουν επιπρόσθετες προβλέψεις για δάνεια που ενώ εξυπηρετούνται βρίσκονται... ένα βήμα από το “κόκκινο”. Πρόκειται για πιστοδοτήσεις με αυξημένες πιθανότητες να μην αποπληρωθούν κανονικά (substandard loans), είτε λόγω χαμηλών εξασφαλίσεων είτε λόγω συνθηκών, αλλά και για δάνεια που έχουν ήδη αναδιαρθρωθεί, δηλαδή έχουν αλλάξει οι αρχικοί όροι σε μια προσπάθεια να καταστούν «εξυπηρετούμενα».

Στην Ισπανία, για παράδειγμα, μία “επικαιροποιημένη” και πιο συντηρητική “ταξινόμηση” των αναδιαρθρωμένων δανείων ανάγκασε τις τράπεζες να αυξήσουν τις προβλέψεις το 2013. Επίσης, στην Πορτογαλία, η προσαρμογή του ορισμού των πιστώσεων που εμφανίζουν κίνδυνο έγινε για να συμπεριλάβει ορισμένα από τα αναδιαρθρωμένα δάνεια που ακόμη εξυπηρετούνται.

Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι λόγω των συνθηκών ένα ποσοστό των αναδιαρθρωμένων δανείων, ιδιαίτερα στα επιχειρηματικά, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής και ίσως θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στα NPLs. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ξένων οίκων, που βασίζονται στα αποτελέσματα έτους, το ποσοστό των NPLs αυξάνεται στο 48%, από 30%, αν προστεθούν όλα τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση καθώς και εκείνα των οποίων έχει απομειωθεί η αξία.

Τα αναδιαρθρωμένα δάνεια των ελληνικών τραπεζών στο τέλος του 2013 έφτασαν, κατά μέσο όρο,  στο 13% επί του συνόλου, έναντι 11% το 2012. Για την Τρ. Πειραιώς το ποσσοτό των αναδιαρθρωμένων δανείων διαμορφώθηκε στο 15%, για την ΕΤΕ στο 13%, για την Eurobank στο 11,5% και για την Alpha Bank στο 11%.

Την ίδια ώρα, τα πρόσφατα stress tests που διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με την BlackRock ενισχύουν την ορατότητα γύρω από τα πραγματικά “κακά” δάνεια, περιορίζοντας τον αντίκτυπο από την «αυστηρή» προσέγγιση της EBA. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εκτιμήσεις των περισσότερων ξένων οίκων που καλύπτουν τις τραπεζικές μετοχές «συντάσσονται» με το βασικό σενάριο της Τράπεζας της Ελλάδος. Επιπλέον, η κεφαλαιακή επάρκεια των εγχώριων τραπεζών μετά τις ΑΜΚ είναι τέτοια που θα μπορούσε να απορροφήσει ένα τέτοιο σενάριο.